Derde kwartaalrapportage 2022
07 november 2022
Aanpak lerarentekort Op dit moment is er landelijk een tekort van zo’n 9.100 fte aan onderwijzend personeel en 1.100 fte aan schoolleiding. In de CAO PO is, mede door het dichten van de loonkloof, een goede basis gelegd voor een betere arbeidsmarktpositie. Maar daarmee is het oplossen van het tekort nog niet in zicht. Hier is toch echt meer voor nodig. Het personeelstekort vereist dan ook de volle aandacht van het kabinet. Het vraagt bovendien om duurzaam beleid in plaats van tijdelijke en incidentele regelingen en geldstromen.
Binnen SCPO Lelystad hebben we inmiddels ook volop te maken met de arbeidsmarktkrapte. Via een zestal lijnen werken we aan een sterkere positie, om zo een aantrekkelijke werkgever te zijn. Dit betreft: reguliere instroom, instroom vanuit de PABO’s, zij-instroom, behoud huidig personeel, anders werken en organiseren, en diversiteit. De samenstelling van de lerarenteams op scholen in het primair onderwijs is nog vaak weinig divers en geen afspiegeling van de samenleving. Zo zijn mannelijke leraren en leraren met een niet-Nederlandse achtergrond vaak ondervertegenwoordigd. Dat is niet goed, omdat het voor leerlingen belangrijk is dat zij zich herkennen in rolmodellen op school. Ook hebben scholen een belangrijke taak in het voorbereiden van leerlingen op de diverse samenleving. Bovendien is het als werkgever in het primair onderwijs belangrijk dat we er voor zorgen dat iedereen zich welkom voelt én echt onderdeel van het team is. We hebben ten slotte iedereen nodig om de grote personeelstekorten in het onderwijs aan te pakken.
Toegenomen reserves
In 2021 hebben scholen in het primair onderwijs 485 miljoen euro minder uitgegeven dan er binnenkwam. Dat blijkt uit de jaarcijfers 2021 die door DUO zijn gepubliceerd. Dit betekent dat van elke euro bijna vier eurocent niet uitgegeven is. Hierdoor is het aantal schoolbesturen met bovenmatige reserves in 2021 toegenomen. Een onwenselijke ontwikkeling. De verklaring is echter duidelijk: de extra NPO-middelen, het gebrek aan onderwijspersoneel en de uitval van leraren door corona zijn een extra uitdaging om het geld voldoende én doelmatig te besteden.
Voor 2022 hebben we voor SCPO Lelystad daarom een negatieve begroting vastgesteld, om zo het positieve resultaat van 2021 alsnog in te zetten voor het realiseren van goed onderwijs. Het personeelstekort is echter een nog grotere uitdaging gebleken. Je kunt middelen niet doelmatig uitgeven als je handen tekortkomt om je plannen uit te voeren, of salaris te betalen aan leraren die je niet hebt. Daarnaast hebben de scholen met de NPO-subsidie een forse financiële impuls ontvangen die zij nog niet volledig weggezet krijgen, deels ook weer vanwege de personele krapte. Ten slotte speelt het binnenhalen van andere incidentele subsidies een voorname rol in een te verwachten gunstig rekeningresultaat over 2022, zoals deze derde kwartaalrapportage laat zien.
Specifieke posten
We noemen hier de belangrijkste posten die voor onderschrijding van het budget hebben gezorgd of zullen zorgen:
- De formatie in loondienst is over het eerste half jaar van 2022 ruim 5 fte lager dan begroot. Dit zal in de tweede helft van het jaar nog verder toenemen.
- De uitputting van de NPO-subsidie loopt achter op het verkrijgen van de inkomsten. Hiervoor zal een fictieve bestemmingsreserve gevormd worden, waardoor het geld alsnog uitgegeven kan worden ten behoeve van het primaire proces op de scholen.
- De indexering van de bekostiging door het Rijk is in de lopende begroting verwerkt. Het Rijk spreekt over 'een buffer voor de komende 10 jaar', maar zo werkt het begrotingstechnisch natuurlijk niet. Dus weer een meevaller.
- De groeibekostiging bedraagt, met de wijsheid van dit moment, zo’n 143.000 euro. Het is overigens het laatste jaar waarin er een groeibekostiging wordt toegekend.
- De vervangingskosten zijn tot op heden 150.000 euro lager dan geraamd, simpelweg omdat vervangers niet beschikbaar zijn.
- Over de maanden augustus t/m december wordt een vrijstelling premie Participatiefonds toegekend, hetgeen voor SCPO Lelystad een voordeel van 55.000 euro betekent.
Ondernomen acties
In het derde kwartaal zijn de volgende acties ondernomen die vermeldenswaardig zijn:
- Op vrijdag 15 juli, de dag voor de zomervakantie, hebben we alle reguliere vacatures binnen SCPO Lelystad weten te vervullen. Dit is een hele klus geweest, die ons eens te meer gewezen heeft op de arbeidsmarktspanning die er heerst en die de komende jaren nog manifest zal zijn.
- Bij Kindcentrum Het Mozaïek zijn in de zomervakantie twee units geplaatst, vanwege de groei van het aantal leerlingen.
- Er is een rapportage inzake de gewijzigde bekostiging en allocatie van middelen opgesteld en besproken c.q. goedgekeurd door DB, RvT en GMR.
- Er is een Tussenevaluatie Koersplan 2019-2023 opgesteld, die besproken is in DB, RvT en GMR en die als onderlegger kan dienen voor een nieuw op te stellen koersplan.
- Er is een geactualiseerd medezeggenschapsstatuut opgesteld en voor instemming voorgelegd aan de GMR.
- Er is een regeling zij-instromers opgesteld die het mogelijk maakt om de begeleiding van de nieuwe zij-instromers op een goede manier vorm en inhoud te geven.
- Er is een Sectorplan Covid-19 opgesteld op basis van de landelijke leidraad, die voor alle scholen geldt als onderlegger voor het gesprek met de MR.
- Op 27 september is een studiedag DB en IB gehouden over twee belangwekkende thema’s: kansengelijkheid en hoge verwachtingen, en passend of inclusiever onderwijs.
- Op 5 oktober is de stichtingsbrede studiedag gehouden met 14 workshops op locatie en een centraal deel in De Pijler waarin neuropsycholoog Marald Mens ons heeft meegenomen in de wereld van de mentale uitglijders. Zijn praktische tips en adviezen zijn direct toepasbaar op de scholen. Al onze medewerkers hebben daarom als presentje op de Dag van de Leraar het boek ‘Bananenschillen op school’ ontvangen.
Willem de Jager, 28 oktober 2022
bestuurder SCPO Lelystad